Data is tegenwoordig overal online te vinden, zowel als datapunt of als informatie. Het is dan ook belangrijk dat we er met elkaar voor zorgen dat deze data ook daadwerkelijk voor iedereen toegankelijk is. Met toegankelijk bedoel ik het gebruiken, begrijpen en doorgronden ervan. De methode om modellen en grafieken online toegankelijk te maken wordt vaak chartability genoemd.
Chartability is een methodologie om er voor te zorgen dat datavisualisaties, systemen en interfaces toegankelijk zijn. Chartability is gebaseerd op een aantal beginselen met meetbare criteria en is gericht op het creëren van een inclusieve data-ervaring voor mensen met een handicap.
Mensen die moeite hebben met het lezen, zien of begrijpen van grafieken blijven hierdoor vaak achter in een samenleving waarin data steeds vaker een prominente rol speelt. De huidige pandemische situatie maakt ons duidelijk dat het verstrekken van duidelijke, begrijpelijke en toegankelijke gegevens en grafieken van groot belang is voor een gemeenschappelijk begrip en een fundamentele discussie. In deze blogpost zullen verschillende principes van chartability en toegankelijkheid van gegevens worden besproken.
Door middel van datavisualisaties onderbouw je een verhaal of breng je een boodschap over. De samenstelling van de grafiek of tabel is op zichzelf al een communicatiemiddel. Net als in tekst kunnen we belangrijke woorden vet of cursief maken. Maar mensen met een visuele handicap zijn niet altijd in staat deze communicatieve, non-verbale signalen volledig te begrijpen. Een oplossing zou het gebruik van alt-tekst kunnen zijn, die ik later in deze blogpost zal bespreken.
Vanuit de gedachte dat alle publieke informatie voor iedereen toegankelijk moet zijn, onderkend Chartability een aantal principes die zijn opgesteld met als doel om bewustzijn te realiseren en uiteindelijk de toepassing ervan. Deze principes zijn:
Meer informatie over de grafiekmogelijkheden zijn te vinden op de chartability site.
Wanneer je naar een grafiek kijkt in de context van de tekst, kun je het onderwerp relateren aan de kleuren en grafiekelementen. Voor mensen met een handicap is dit vaak niet vanzelfsprekend. Bovendien luisteren mensen die een screenreader gebruiken naar het verhaal. Voor hen is een duidelijke, ondubbelzinnige en volledige semantische beschrijving van de visualisatie van groot belang om de gegevens volledig te kunnen interpreteren. Deze beschrijving wordt een Alt-tekst genoemd. Het W3C (World Wide Web Consortium) heeft internationale webstandaarden voor alt-teksten.
Een veelgemaakte fout bij het schrijven van een alt-tekst is te beginnen met "image of". Wanneer je een schermlezer gebruikt (probeer het eens uit om te begrijpen hoe het werkt) zal deze automatisch beginnen met de tekst "image of". Het punt dat ik hier probeer te maken is dat het toegankelijk maken van gegevens voor iedereen niet zo eenvoudig is als je zou denken.
Veel tools voor data-analyse of rapportage worden standaard geleverd met functionaliteiten om de toegankelijkheid van data te optimaliseren. Door dit onderzoek ben ik me meer bewust geworden van de behoefte voor de daadwerkelijke toepassing van die functionaliteiten en vooral het gebrek aan aandacht ervoor.
Best verwonderlijk als je bedenkt dat er naast bovenstaande voordelen ook nog andere voordelen voor de toepassing zijn. Denk aan zoekresultaten in zoekmachines zoals Google. Hoewel er geen specifieke vermelding van alt-tekst als een ranking factor voor Google zoeken is, is het wel duidelijk dat, als je wilt dat je afbeeldingen in de Google afbeeldingsresultaten verschijnen, je een beschrijvende, niet-spam alt-tekst moet maken.
Hoe dan ook, als we inclusief willen zijn, alle informatie voor iedereen toegankelijk willen maken, dan is toepassing van bovenstaand vanzelfsprekend. Laat dit een oproep daar toe zijn. Want, waar zouden we zijn zonder relevante data, toch?
- Geweldige bron over alt-tekst vind je hier.
- Paper Summarizing Information Graphics Textually van Carberry en McCoy (2011/12, MIT Quarterly)
Rick is Data Consultant en Product Owner bij UMBRiO en verantwoordelijk voor onze online en on-demand workshops. Als Analytics Translator en Splunk consultant helpt hij organisaties bij het ontsluiten van data uit bedrijfsapplicaties en vertaalt deze naar waardevolle informatie voor IT en business besluitvorming. Daarnaast zorgt hij voor de adoptie van datagedrevenheid door cultuurverandering tot stand te brengen. Samen met de collega’s van UMBRiO zorgt hij er ervoor dat organisaties data-driven kunnen werken. Rick gelooft in een inclusieve samenleving die de wereld elke dag een beetje mooier, houdbaar en toekomstbestendig maakt.
